Początki zawodu detektywa sięgają starożytności, kiedy to ludzie byli wynajmowani do zbierania informacji czy śledzenia podejrzanych. W starożytnym Rzymie, prywatni detektywi byli często wynajmowani przez bogatych obywateli do rozwiązywania spraw rodzinnych czy handlowych. Jednak prawdziwy rozkwit tego zawodu przypada na XIX wiek, kiedy wraz z rozwojem przemysłu i urbanizacją, zapotrzebowanie na usługi detektywistyczne wzrosło, a w miastach zaczęły powstawać pierwsze agencje detektywistyczne, takie jak słynna Agencja Pinkertona w United states of america.
Co może detektyw? Jego praca zwykle zaczyna się od przeszukania Internetu. To tam śledczy stara się odnaleźć jak najwięcej pomocnych tropów. Z kolei w terenie:
W Polsce pojęcie detektywa odnoszone jest wyłącznie do detektywów prywatnych, podczas gdy w terminologii anglosaskiej mianem detektywa określa się̨ także funkcjonariusza policji.
Na wstępie należy podkreślić, że wykonywanie zawodu prywatnego detektywa nie wygląda jak w filmie sensacyjnym czy serialu paradokumentalnym. Z pewnością nikt nie chciałby oglądać filmu, w którym detektyw przez kilka dni prowadzi obserwację, żeby dowiedzieć się na końcu, że jego obserwowany jest chory i nie planuje szybko opuszczać swojego domu.
Każdy szanujący się detektyw przestrzega pewnych zasad etyki zawodowej. Najważniejsza z nich to dyskrecja i ochrona prywatności klienta. Detektyw nigdy nie może ujawnić informacji na temat swojego klienta czy zlecenia detektywistycznego, chyba że jest do tego zmuszony przez prawo.
Informujemy, iż w celu optymalizacji treści dostępnych w naszym serwisie, dostosowania ich do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Polityka prywatności Czytaj więcej Akceptuję
Bez wątpienia dobry detektyw musi być trochę psychologiem, a już na pewno bardzo uważnym obserwatorem. Ważna jest również umiejętność słuchania, łatwego nawiązywania relacji i ponadprzeciętna spostrzegawczość. Istotnie musi on logicznie myśleć, a umiejętność ta w połączeniu z opanowaniem, zdolnością panowania nad emocjami pozwoli odkryć fakty oraz stworzyć obiektywny obraz sytuacji.
Szukając dla siebie właściwego kandydata na prywatnego detektywa, musimy zwrócić uwagę nie tylko na licencję (to oczywistość i warunek wykonywania zawodu), ale także na pozostałe kwestie.
Tak wiele już napisałem na temat tego, czego detektyw nie może, że najwyższa pora, aby napisać, jakie uprawienia ma detektyw. Najważniejszym oraz jedynym uprawieniem detektywa jest możliwość legalnego gromadzenia oraz przetwarzania danych osób trzecich, które są przedmiotem zlecenia – bez konieczności otrzymania od nich zgody. To niewiele, ustawodawca nie lubi konkurencji w postaci prywatnych śledczych, więc nie pozwala detektywom na zbyt dużo.
W celu ubiegania się o licencję należy spełnić odgórnie ustalone wymogi. Wśród nich można wymienić choćby:
Prawda jest jednak zgoła inna – prywatny detektyw w Polsce może bardzo niewiele. Jakie są tego przyczyny? Czy ustawodawca boi się, że zwiększając prawa prywatnym detektywom, sprawi, że będą oni skuteczniejsi niż organy państwowe? Praca prawdziwego prywatnego detektywa to nie movie akcji, to sposoby na wykrycie zdrady żmudna robota dla wytrwałych.
Najlepiej, jeśli robi to dyskretnie, tym samym unikając podejrzeń o ewentualny stalking. Dzięki działaniom w terenie może także pozyskać cennych świadków lub informatorów, którzy będą gotowi poświadczyć w sądzie na korzyść zleceniodawcy. Taki rodzaj działalności w połączeniu z wiedzą o tym, gdzie szukać informacji – zazwyczaj wystarczy do osiągnięcia zamierzonych rezultatów. Jakie to mogą być rezultaty?
Prywatnych detektywów, podobnie jak wszystkich obywateli, obowiązuje obowiązek przestrzegania i poszanowania prawa. Zawód detektywa to ciągły i trudny balans na granicy prawa. Jeżeli prywatny detektyw przekroczy swoje uprawnienia, spotka go kara, którą opisuje Ustawa o usługach detektywistycznych: „kto podczas świadczenia usług detektywistycznych wykonuje czynności ustawowo zastrzeżone particular dla organów i instytucji państwowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności lub karze pozbawienia wolności do lat 3.
Co ważne, w Polsce detektywi muszą dzielić się ze służbami pozyskanymi informacjami w sprawach karnych, z kolei w sprawach cywilnych ich praca objęta jest tajemnicą zawodową, podobnie jak u adwokata.
Usługami detektywistycznymi są czynności polegające na uzyskiwaniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji o osobach, przedmiotach i zdarzeniach, realizowane na podstawie umowy zawartej ze zleceniodawcą, w formach i w zakresach niezastrzeżonych dla organów i instytucji państwowych na mocy odrębnych przepisów – art. two.1. Ustawy o usługach detektywistycznych.
Detektywi okażą się niezbędni zawsze wtedy, kiedy zależeć Ci będzie na szybkim i przede wszystkim dyskretnym rozwiązaniu problemu, jednak nie zastąpią oni nigdy organów ściagania. Detektyw ma zakaz stosowania środków technicznych i czynności operacyjno-rozpoznawczych zastrzeżonych dla upoważnionych organów, co powoduje że musi być bardziej kreatywny i szukać alternatywnych rozwiązań.